Iamblikhus,
Pisagor’un 39 sembolik sözünü toplamış ve yorumlamıştır. Bunlar Thomas Taylor
tarafından Yunanca’dan İngilizce’ye çevrilmiştir. Aforizmasal yargı Crotona’daki
Pisagorcu üniversitenin en sevilen öğretim yöntemlerindendi. Bu aforizmaların
en kapsayıcı olanlarından 10 tanesi gizli anlamlarıyla birlikte aşağıda
verilmiştir;
- Halkın yolundan çekil ve fazla çiğnenmemiş yollardan yürü; Bilgelik arayanlar onu yalnız aramalıdır.
- Tanrıların
örneğini takip ederek her şeyden önce diline hakim ol; İnsan sözü onu yanlış temsil
edebilir ve ne söyleneceğinden emin olunmadıkça kişi sessizliği
seçmelidir.
- Rüzgar
esiyor, sese tap: Pisagor
burada Tanrı’nın ol kelimesinin elementlerin sesinde işitildiğini ve
doğadaki her şeyin uyum, ritim, düzenle Tanrı’nın özelliklerini tezahür
ettirdiğini öğrenciye hatırlatıyor.
- İnsana
yükünü kaldırmada yardım et, ama onu yere bırakmasına yardım etme: Burada gayret gösteren kişiye
yardım edilmesi gerektiği, ama sorumluluklarından kaçmaya çalışan kişilere
de asla yardım edilmemesi gerektiği ve tembelliğe teşvik etmenin büyük
günah olduğu hatırlatılmaktadır.
- Elinde
ışık olmadan Pisagorcu konularda konuşma: Burada, ruhani ve entelektüel bir
aydınlanma olmadan gizli bilimler ve Tanrı’nın sırları konusunda yoruma
kalkışmama konusunda uyarılmıştır.
- Evinden
çıktıktan sonra asla geri dönme, çünkü periler sana yoldaşlık
etmektedirler: Hakikati
aramaya başlayıp sırrın bir kısmını öğrendikten sonra eski cehalet ve
kusur yaşantısına geri dönenler büyük acılar çekeceklerdir; çünkü ilahi
dünya hakkında hiçbir şey bilmemek, öğrenmeyi yarıda kesmekten daha
iyidir.
- Bir
horoz besle, ama asla onu kurban etme. Çünkü o ay ve güneş için kutsaldır:
Burada iki ders
mevcuttur. Birincisi canlıları tanrıya kurban etme konusunda uyarıda
bulunmaktadır çünkü hayat kutsaldır ve Tanrı’ya bir sunu olarak bile yok
edilmemelidir. İkincisinde horozun simgelediği insan bedeninin güneş
(Tanrı) ve ay (Doğa) için kutsal olduğu konusunda uyarı yapmaktadır. Beden
ilahiliğin en değerli ifade aracı olduğundan korunmalı ve ona özen
gösterilmelidir.
- Kırlangıçların
evine yuva yapmasına izin verme: Hakikat
arayıcısı, geçici düşünceleri aklından uzaklaştırması ve düzeysiz
insanları hayatına sokmaması konusunda uyarılmıştır. Kişi etrafını her
zaman ilham veren düşünürler ve çalışkan insanlarla çevirmelidir.
- Sağ
elini kolayca herkese verme: Burada
müridi kendine hakim olması ve takdir edemeyeceklere hikmetini ve
bilgeliğini (sağ elini) sunmaması konusunda uyarmaktadır. Burada el,
cehalet yüzünden düşenleri kaldıran Hakikati temsil ediyor; fakat kalbi ve
aklı ölü olanların çoğu hikmet istemediği için, onlar kendilerine
nezaketle uzatılan eli keseceklerdir.
- Yataktan
çıktığında pijamalarını katla ve çarşaftaki uyku izlerini sil: Pisagor, cehalet uykusundan
uyanan öğrencilerine daha önceki ruhani karanlıklarının izlerini silmeyi
öğretmektedir. Çünkü yoldan geçen bilge ardında daha akılsız ve kör
olanların put yapmak için kullanacağı izler bırakmaz.
Pisagorcu
fragmanların en ünlüleri Altın Dizeler denilen fragmandır ancak bunların
yazarının gerçekte kim olduğu konusunda kuşkular vardır. Altın Dizeler, Crotona
öğretilerinin, ya da daha yaygın adıyla İtalyan Okul’un temelini oluşturan tüm
felsefi sistemin kısa bir açıklamasını içermektedir. Bu dizeler okuyucuya Tanrı’yı
sevme, büyük kahramanların adını aziz tutma, demonlar ile elementsel varlıklara
saygı gösterme konularında nasihatlerle başlar. Sonra, insanı gündelik hayatı
konusunda dikkatle ve etkin bir biçimde düşünmeye, aklın ve ruhun hazinelerini,
dünyevi faydaların biriktirilmesine yeğlemeye teşvik eder. Dizeler ayrıca
insana aşağı maddi doğasının üstüne çıkıp öz-hakimiyet kazandığı zaman eninde
sonunda tanrılar huzuruna kabul edileceği, onlarla bir olacağı,
ölümsüzlüklerinden pay alacağı sözünü verir. (Historia Deorum Fatidicorum,
Genova, 1675)
Manly P. Hall
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder